Wat zijn psychosociale klachten bij MS

Multiple Sclerose (MS) is een aandoening aan het centrale zenuwstelsel (de hersenen, het ruggenmerg en de oogzenuwen). Mensen met MS hebben op meerdere plaatsen in hun zenuwstelsel ontstekingen, ook wel laesies genoemd. Hierdoor ontstaan lichamelijke klachten en soms ook andere klachten.

Deze informatie/website gaat over emotionele en sociale problemen door MS. En over de hulp die je hiervoor kunt krijgen.

Als iemand door een ziekte als MS veel last heeft van negatieve gevoelens of emoties dan heeft hij of zij emotionele problemen. Je kunt bijvoorbeeld verdrietig zijn omdat je bepaalde dingen niet meer kunt. Of je voelt je onzeker, somber, prikkelbaar, boos of machteloos. Sommige mensen met MS piekeren veel over de toekomst.

Daarnaast kan een ziekte als MS gevolgen hebben voor de relaties met de mensen om je heen. Je partner, kinderen, familie, vrienden of collega’s. Misschien heb je minder contact met anderen en voel je je eenzaam. Mogelijk moet je eraan wennen dat je partner of kind voor je zorgt. Wanneer een ziekte negatieve gevolgen heeft voor relaties en contacten dan noemen we dat sociale problemen.

Lichaam, emoties en omgeving bepalen samen je gezondheid. Ze beïnvloeden elkaar. Daarom kan MS de oorzaak zijn van psychosociale problemen. Psychosociale problemen is de verzamelterm voor emotionele klachten en sociale problemen. We leggen je uit wat je kunt doen als je hier last van hebt. 

Wat zijn klachten bij MS?

Mensen met MS kunnen last hebben van uiteenlopende klachten. Lichamelijke klachten, maar ook psychische en cognitieve klachten.

Mogelijke lichamelijke klachten bij MS zijn bijvoorbeeld: vermoeidheid, moeite met lopen, oogproblemen, blaasproblemen en gevoelsstoornissen zoals tintelingen, gevoelloosheid en pijn.

Er zijn ook psychische en cognitieve klachten die mensen met MS kunnen hebben. Cognitieve klachten zijn bijvoorbeeld geheugenproblemen en verminderde snelheid van denken. Psychische klachten zijn bijvoorbeeld stemmingswisselingen en depressiviteit. Sommige klachten zijn zowel cognitief als psychisch van aard, zoals overprikkeling.

Welke klachten je ervaart door MS en de hevigheid ervan, verschilt per persoon. Op de website MSweb.nl staat een overzicht van alle mogelijke klachten bij MS. Er zijn veel websites waar je meer kunt lezen over de ziekte MS, symptomen en behandeling. Je vindt betrouwbare informatie over MS op de websites van MS Vereniging Nederland, Nationaal MS Fonds, Stichting MS Research en MSweb.

Deze website richt zich op emotionele en sociale problemen bij MS, de psychosociale problemen. En over de hulp die je hiervoor kunt krijgen.

Psychosociale klachten bij MS

Mensen met MS kunnen door verschillende oorzaken psychosociale klachten krijgen. Ze ervaren bijvoorbeeld gevoelens van onzekerheid, machteloosheid, angst, woede, eenzaamheid, twijfel, onbegrip, frustratie en zorg. Het zijn natuurlijke en veelvoorkomende reacties op ziek zijn. 

Je kunt psychosociale klachten krijgen als gevolg van jouw ziekte. Deze klachten ontstaan ook wanneer je door de MS iets niet meer kunt. Als je bijvoorbeeld niet meer kunt werken of sporten, of niet meer mee kunt doen met dingen die je leuk vindt.

Psychosociale klachten na de diagnose

Veel mensen met MS ervaren psychosociale klachten wanneer ze de diagnose hebben gekregen. Er ontstaat bijvoorbeeld angst over hun toekomst en onzekerheid over hun lichamelijk functioneren. Ook kunnen gevoelens van verdriet of boosheid ontstaan. Na een MS-aanval (schub) of bij verslechtering van de MS komen deze klachten ook voor.

Psychische symptomen door ontstekingen

Psychosociale klachten zijn soms een symptoom van MS. Ontstekingen in de hersenen kunnen namelijk gedragsveranderingen veroorzaken. Psychische symptomen die bij MS kunnen voorkomen zijn:

• Depressiviteit,
• Stemmingswisselingen,
• Emotionele afstomping (je ervaart gevoelens als blijdschap, boosheid of verdriet niet of ‘vlakker’),
• Verminderd inschattingsvermogen,
• Gebrek aan inlevingsvermogen (minder empathisch),
• Lusteloosheid of apathie (minder zin hebben om iets te ondernemen).

Zeldzame psychische symptomen van MS zijn plotseling ongecontroleerd in lachen of huilen uitbarsten. Of een onverklaarbaar gevoel van extreem gelukkig zijn (euforie).

Psychische problemen als bijwerking van medicijnen

Sommige medicijnen voor MS kunnen psychische klachten veroorzaken. In de bijsluiter lees je of jouw klachten een bekende bijwerking zijn van een medicijn. Praat hierover met je behandelend arts. Die kan een oplossing voorstellen.

MS is voor iedereen anders

Niet iedereen met MS krijgt psychosociale problemen, maar het komt regelmatig voor. Het is dus niet vreemd als je hier last van hebt. Op welk moment en hoeveel klachten je ervaart, verschilt per persoon.

Tussen psychosociale klachten en bepaalde symptomen bestaat een wisselwerking. Als je door je MS vermoeid bent, kun je meer last hebben van psychosociale klachten. Je kunt bijvoorbeeld depressieve gevoelens krijgen, gaan somberen of lusteloos worden. Deze psychosociale symptomen kunnen de vermoeidheid verergeren. Zo ontstaat een neerwaartse spiraal. Door de oorzaak aan te pakken, kan de spiraal worden verbroken. Wanneer de MS-klachten verminderen, nemen psychosociale klachten ook vaak af.

Aandacht voor psychosociale klachten bij MS

Psychosociale problemen hebben een negatieve invloed op je kwaliteit van leven. Blijf hier niet mee lopen! Als je denkt dat MS psychosociale klachten veroorzaakt, bespreek dit dan met jouw neuroloog, MS verpleegkundige of huisarts.

Op deze website kun je lezen wat je zelf kunt doen bij psychosociale klachten, hoe je weet of je hulp nodig hebt en welke zorgverleners kunnen helpen.