Informatie voor naasten van dialysepatiënten
Wat is het?
Dialyseert jouw partner, jouw kind, ouder, familielid of vriend? Dan kan dat ook voor jou ingrijpend zijn. Deze informatie gaat over emotionele en sociale problemen door dialyse van een partner, ouder, kind of kennis. En over de hulp die je als naaste hiervoor kunt krijgen.
Emotionele klachten
Als je door de dialyse van jouw naaste veel last hebt van negatieve gevoelens of emoties, dan heb je emotionele klachten. Bij dialyse spelen bij patiënt én naasten vaak gevoelens van verlies: verlies van vrijheid omdat je bijvoorbeeld niet meer zo vaak samen op vakantie kunt. Verlies van tijd omdat je taken moet overnemen die jouw zieke naaste deed. Of omdat je zorgtaken voor je zieke partner of kind krijgt, bijvoorbeeld door te helpen bij het aanprikken of opbouwen van het dialyseapparaat. Maar ook financieel verlies, omdat je zieke partner of jijzelf door de dialyse minder kunnen werken en je dus minder te besteden hebt. Deze dingen kunnen voor allerlei gevoelens zorgen: angst, somberheid, boosheid, machteloosheid. Je kunt veel piekeren en prikkelbaar zijn. Dit zijn normale reacties op de verlieservaringen. Je rouwt om wat er verloren is gegaan.
'Mijn partner is vaak vermoeid door de dialyse. Daardoor is een concertbezoek, bioscoop of familiebezoek vaak niet mogelijk. Hierdoor leef ik een beetje mijn eigen leven.'
Sociale problemen
De dialyse kan ook gevolgen hebben voor de relaties met de mensen om je heen: je partner, kinderen, familie, vrienden of collega’s. Of hoe zij met je omgaan. Misschien heb je minder contact met anderen en voel je je eenzaam of moet je eraan wennen dat je zorgtaken hebt gekregen. Als een ziekte negatieve gevolgen heeft voor relaties en contacten dan noemen we dat sociale problemen.
'Ik ervaar onbegrip van andere mensen. Ze zien niet dat mijn partner ziek is en ze laten me vallen omdat ik zoveel problemen heb. Dat voelt dan alleen.'
'Op mijn werk begrijpen ze niet dat ik er vaak niet ben omdat ik met mijn kind naar de dialyse moet.'
Jouw lichaam, emoties, gedachten, gevoelen en omgeving bepalen samen je gezondheid. Ze beïnvloeden elkaar. Dialyse van jouw naaste kan daarom de oorzaak zijn van psychosociale problemen. Psychische problemen hebben te maken met je gevoelens en gedachten. Sociale problemen hebben te maken met andere mensen of instanties. Samen noemen we ze psychosociale problemen. We leggen je uit wat je kunt doen als je hier last van hebt.
Ben je zelf ziek of heb je een beperking? Dan vind je hier meer informatie.
Ben je ziek en jonger dan 18 jaar? Dan is er aparte informatie voor je. Klik dan hier.
Voor iedereen anders
Niet iedereen krijgt psychosociale problemen als een naaste dialyseert, maar het komt regelmatig voor. Het is dan ook niet vreemd als je er last van hebt. Op welk moment iemand zulke klachten ervaart, kan per persoon en per soort dialyse verschillen. Bijvoorbeeld kort na de start van de dialyse of juist pas na een tijdje.